Marrë nga Newsweek 15 Prill 2019.
Ish-presidenti Jimmy Carter i tha një kongregacioni kishe këtë fundjavë se ai kishte folur me Presidentin Donald Trump për Kinën të shtunën dhe tha se komandanti i përgjithshëm ishte i shqetësuar se Pekini kishte lënë pas rivalët e tij globalë. Sipas Emma Hurt, një reportere për NPR-në lokale WABE, Carter foli për thirrjen gjatë mësimit të tij të rregullt të shkollës së së dielës në Kishën Baptiste Maranatha në qytetin e tij të lindjes në Plains, Georgia.
Carter, 94 vjeç, tha se Trump ishte i shqetësuar se “Kina po na lë pas” dhe sugjeroi se presidenti kishte të drejtë që ishte i shqetësuar.
Ai i tha kongregacionit se Trump kishte frikë nga fuqia në rritje ekonomike e Kinës. Modelet ekonomike tregonin se Kina do të tejkalonte SHBA-në si ekonomia më e fortë në botë deri në vitin 2030, dhe shumë ekspertë kanë thënë se tashmë po jetonim në atë që është quajtur “Shekulli Kinez.”
Carter tha se ai nuk “kishte frikë nga ajo kohë, por kjo shqetëson Presidentin Trump dhe nuk e di pse. Nuk po e kritikoj atë këtë mëngjes,” shtoi ai, duke shkaktuar të qeshura nga të pranishmit në kishë. Carter—i cili normalizoi marrëdhëniet diplomatike midis Washington-it dhe Pekinit në 1979—sugjeroi se rritja marramendëse e Kinës ishte lehtësuar nga investime të mençura dhe nga paqja.
“Që nga viti 1979, a e dini sa herë Kina ka qenë në luftë me dikë?” pyeti Carter. “Asnjëherë. Ndërsa ne kemi vazhduar të jemi në luftë.” SHBA, vuri në dukje ai, ka shijuar vetëm 16 vjet paqe në historinë e saj 242-vjeçare, duke e bërë vendin “kombin më luftarak në historinë e botës,” tha Carter. Kjo është, tha ai, për shkak të prirjes së Amerikës për të detyruar kombet e tjera që të “adoptojnë parimet tona amerikane.”
Ndërkohë, në Kinë, përfitimet ekonomike të paqes ishin të dukshme për syrin. “Sa milje hekurudhe me shpejtësi të lartë kemi në këtë vend?” pyeti ai. Ndërsa Kina ka rreth 18,000 milje hekurudhë me shpejtësi të lartë, SHBA ka “shpenzuar, mendoj, 3 trilion dollarë” për shpenzime ushtarake. “Është më shumë nga sa mund të imagjinoni. Kina nuk ka harxhuar asnjë qindarkë për luftë, dhe kjo është arsyeja pse ata janë përpara nesh. Në pothuajse çdo aspekt.”
“Dhe unë mendoj se dallimi është që nëse do të merrnit 3 trilion dollarë dhe do t’i vendosnit në infrastrukturën amerikane, ndoshta do t’ju mbeteshin 2 trilion. Do të kishim hekurudha me shpejtësi të lartë. Do të kishim ura që nuk po rrëzohen, do të kishim rrugë të mirëmbajtura siç duhet. Sistemi ynë arsimor do të ishte aq i mirë sa ai i Koresë së Jugut ose Hong Kongut,” i tha Carter kongregacionit.
Para se të largohej nga predikimi, Carter vuri në dukje, “Nuk po e krahasoja negativisht vendin tim me Kinën. Thjesht po e theksoja këtë sepse ndodhi që mora një telefonatë mbrëmë.”
Administrata e Trump-it mbetet e përfshirë në një luftë tregtare të kushtueshme me Kinën, megjithëse Sekretari i Thesarit Steve Mnuchin tha të shtunën se fundi mund të jetë në horizont. “Mendoj se jemi të shpresuar se jemi afër raundit të fundit të përfundimit të çështjeve,” u tha Mnuchin gazetarëve, sipas The Wall Street Journal.
Ndërkohë, tensionet ushtarake mbeten për shkak të pretendimeve territoriale të Kinës në Detin e Kinës Jugore dhe këmbënguljes së saj të vazhdueshme se kombi ishullor i pavarur i Tajvanit do të bjerë përfundimisht nën kontrollin e Pekinit.