Rusia ka kërkuar që disa sanksione perëndimore të hiqen para se të fillojë një armëpushim detar me Ukrainën, duke e lidhur këtë hap me disa kushte të veçanta. Kërkesat ruse përfshijnë heqjen e sanksioneve ndaj bankës shtetërore bujqësore Rosselkhozbank dhe rivendosjen e aksesit të firmave ruse në sistemin ndërkombëtar të pagesave Swift.
Kjo kërkesë erdhi pas njoftimit nga Shtetet e Bashkuara se palët kishin rënë dakord për të ndaluar sulmet në Detin e Zi në kuadër të një marrëveshjeje të veçantë. Sipas Kremlinit, armëpushimi do të mund të fillonte vetëm pasi të hiqeshin këto sanksione ndaj bankave ruse.
Në përgjigje të këtij njoftimi, Rusia realizoi një sulm me dron në qytetin port të Mykolaiv, një veprim që sipas presidentit ukrainas Volodymyr Zelensky tregon se Moska nuk ka interes për të arritur një marrëveshje paqeje. Ai e cilësoi këtë sulm si një “sinjal të qartë” të synimeve ruse për të vazhduar luftën.
Ky veprim i Kremlinit ndodhi pas vendosjes nga Bashkimi Evropian dhe aleatët e saj të sanksioneve që kishin bllokuar aksesin e disa bankave ruse në sistemin Swift. Qëllimi i këtyre sanksioneve ishte që të ndërpritej qasja e kompanive ruse në transaksionet ndërkombëtare, duke goditur kështu eksportet e energjisë dhe bujqësisë ruse. Ky bllokim ndikoi në mundësinë e pagesave për eksportet ruse, duke vështirësuar përfshirjen e Rusisë në tregjet ndërkombëtare.
Të martën, presidenti amerikan Donald Trump komentoi se Rusia mund të përpiqet të vonojë përfundimin e luftës. “Unë mendoj se Rusia dëshiron të shohë një fund të saj, por mund të jetë se ata po zvarriten,” tha ai në një intervistë për Newsmax.
Marrëveshja për armëpushimin detar u njoftua pas tre ditësh bisedimesh paqeje në Arabinë Saudite. Megjithatë, pas njoftimit, Kievi dhe Moska lëshuan deklarata kontradiktore mbi detajet e marrëveshjes, duke përfshirë datën dhe mënyrën e fillimit të saj. Presidenti Zelensky tha se marrëveshja nuk kërkonte lehtësimin e sanksioneve për të hyrë në fuqi dhe besonte se ajo do të implementohej menjëherë. Ai e quajti deklaratën e Kremlinit një përpjekje për të “manipuluar” marrëveshjen.
Pas shpalljes së marrëveshjes, Shtëpia e Bardhë njoftoi se të gjitha palët do të vazhdojnë të punojnë për një “paqe të qëndrueshme” dhe shtoi se marrëveshja do të rihapë një rrugë të rëndësishme tregtare për Ukrainën. Po ashtu, Ukraina dhe Rusia u angazhuan për të zbatuar një ndalim të rënë dakord më parë për sulmet ndaj infrastrukturës energjetike të njëra-tjetrës.
Deti i Zi është një rrugë jetike për eksportet ukrainase dhe pas tërheqjes së Rusisë nga Iniciativa e Kokrrave të Detit të Zi në vitin 2023, Rusia ka kërcënuar çdo anije që ka destinacion Ukrainën, duke e shpallur si objektiv ushtarak. Ky veprim ka pasur ndikim të dukshëm në eksportet e grurit të Ukrainës, që kanë pësuar një rënie të konsiderueshme.
