Kryeministri i Sllovakisë, Robert Fico, ka ftuar presidentin ukrainas, Volodymyr Zelensky, për bisedime mbi çështjen e tranzitit të gazit, në mes të një konflikti mbi vendimin e Kievit për të ndaluar furnizimet me gaz rus. Ftesa u bë përmes një letre të hapur, të publikuar nga zyra e kryeministrit.
Ndërprerja e gazit dhe pasojat ekonomike
Ukraina ndërpreu flukset e gazit drejt Evropës në fillim të këtij viti, pas përfundimit të një marrëveshjeje tranziti mes Kievit dhe Moskës. Kjo masë kishte për qëllim ndërprerjen e të ardhurave energjetike që shkojnë në Rusi për të financuar pushtimin e saj në Ukrainë, i cili tashmë ka hyrë në vitin e tretë.
Sipas Ficos, ndërprerja e gazit ka sjellë pasoja të rënda ekonomike për Sllovakinë, që kufizohet me Ukrainën. Ai tha se kjo masë ka çuar në rritjen e çmimeve të gazit dhe humbje të konsiderueshme të tarifave të tranzitit për vendin dhe për pjesën tjetër të Evropës.
Ftesa për negociata
Në letrën e tij, Fico sugjeroi që takimi të zhvillohej në Sllovaki, pranë kufirit me Ukrainën, duke u fokusuar në zgjidhje teknike për të adresuar çështjen. “Një takim i tillë do të krijonte një bazë të mirë për një diskutim të hapur mbi furnizimet me gaz në Sllovaki dhe në vendet e tjera nëpërmjet territorit ukrainas,” deklaroi ai.
Marrëveshjet dhe kundërshtimet
Fico theksoi se një marrëveshje për vazhdimin e dërgesave të gazit ishte arritur më parë, përmes ndryshimit të pronësisë së flukseve. Megjithatë, ai shtoi se Zelensky kishte kundërshtuar një zgjatje të furnizimeve gjatë një samiti të Bashkimit Evropian në dhjetor.
Humbjet ekonomike në Evropë
Sipas kryeministrit sllovak, ndërprerja e tranzitit të gazit ka shkaktuar humbje të mëdha ekonomike për Evropën. Ai pretendoi se mungesa e rreth 13.5 miliardë metra kub gaz, që zakonisht kalonte përmes Ukrainës vitin e kaluar, ka kontribuar në rritjen e ndjeshme të çmimeve. Nga kjo sasi, rreth 3 miliardë metra kub ishin të destinuara për konsum në Sllovaki.
Shtimi i presionit për një zgjidhje
Fico ka theksuar nevojën për një zgjidhje të shpejtë dhe efektive për të siguruar furnizime të qëndrueshme me gaz, duke paralajmëruar për pasojat e mëtejshme nëse mosmarrëveshjet mes Ukrainës dhe Rusisë mbeten të pazgjidhura. Takimi i propozuar synon të ndihmojë në rivendosjen e stabilitetit në furnizimet me gaz për Evropën dhe në përmirësimin e marrëdhënieve mes vendeve të përfshira.