Presidenti i Serbisë, Aleksandër Vuçiç, ka bërë thirrje publike për mbajtjen e një referendumi këshillues mbi qëndrimin e tij në postin e presidentit. Përmes një videoje të publikuar më 14 janar në Instagram, Vuçiç u kërkoi partive opozitare të mbështesin këtë iniciativë për të përcaktuar mbështetjen qytetare ndaj tij.
Thirrja e Vuçiç për opozitën
“Nëse pohimet e sondazhit të Qendrës për Hulumtim, Transparencë dhe Përgjegjësi (CRTA) janë të sakta, për mua është e pamundur të qëndroj si president. Prandaj, opozita duhet të dorëzojë 67 nënshkrime për të kërkuar mbajtjen e një referendumi,” deklaroi Vuçiç.
Sipas një sondazhi të publikuar nga CRTA më 11 janar, 52% e qytetarëve do të votonin kundër qëndrimit të tij si president, ndërsa 34% do ta mbështesnin.
Reagimi i opozitës dhe ligji për referendumin
Partia opozitare për Liri dhe Drejtësi kritikoi këtë nismë, duke e cilësuar si një “grep të regjimit” për të manipuluar opinionin publik përmes kushteve të pabarabarta zgjedhore dhe kontrollit mediatik.
Ligji në Serbi përcakton se një referendum mund të jetë këshillues ose detyrues, duke shërbyer për të shprehur mendimin e qytetarëve mbi çështje me rëndësi publike.
Vuçiç: Legjitimiteti buron nga populli
Vuçiç e cilësoi legjitimitetin si thelbësor në politikë, duke shtuar se “sovraniteti buron nga vullneti i popullit.” Ai premtoi respektimin e çdo vendimi të dalë nga referendumi. “Nëse më shumë se 50% dëshirojnë që unë të mos jem president, do të jap dorëheqjen menjëherë,” deklaroi ai.
Krizat politike dhe protestat masive
Thirrja për referendum vjen në një periudhë tensionesh të larta politike dhe sociale në Serbi. Që prej dy muajsh, vendi është përfshirë nga protesta dhe bllokime masive, pas shembjes tragjike të një strehë betoni në stacionin hekurudhor të Novi Sadit, ku humbën jetën 15 persona.
CRTA raportoi se 61% e qytetarëve mbështesin protestat, ndërsa shumica e tyre kërkojnë përgjegjësi politike nga ministrat përkatës dhe presidenti Vuçiç.
Akuzat për tragjedinë në Novi Sad
Ngjarja e Novi Sadit ka nxitur hetime të thelluara, duke çuar në aktakuza kundër 13 personave, përfshirë ish-ministrin Goran Vesiq dhe zyrtarë të tjerë të lartë.
Zhvillimet e ardhshme
Vuçiç propozoi mbajtjen e referendumit në mars, prill ose maj, duke e cilësuar atë si një mënyrë për të zgjidhur krizën politike në mënyrë paqësore.
“Një vendim i tillë do ta qetësonte situatën dhe do ta kthente Serbinë në ujëra të qeta,” përfundoi ai.