Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky, ka kërkuar krijimin e një “ushtrie të Evropës” për t’u mbrojtur kundër kërcënimeve ruse, duke paralajmëruar se Shtetet e Bashkuara mund të mos jenë më garantuese të sigurisë së kontinentit.
Gjatë fjalimit të tij në Konferencën e Sigurisë në Mynih, Zelensky theksoi se Ukraina nuk do të pranonte kurrë marrëveshje të bëra pa përfshirjen e saj, duke iu referuar raporteve për bisedime të mundshme mes presidentit të SHBA-së, Donald Trump, dhe homologut të tij rus, Vladimir Putin.
“Unë besoj se ka ardhur koha që të krijohen forcat e armatosura të Evropës. Nënpresidenti i SHBA-së e bëri të qartë se dekada të marrëdhënieve tradicionale mes Evropës dhe Amerikës po marrin fund. Që tani e tutje, gjërat do të jenë ndryshe dhe Evropa duhet të përshtatet me këtë realitet të ri,” deklaroi Zelensky.
Evropa duhet të marrë në dorë mbrojtjen e saj
Në të njëjtën konferencë, nënpresidenti amerikan, JD Vance, paralajmëroi se Evropa duhet të rrisë ndjeshëm angazhimin e saj në mbrojtje. Sipas tij, SHBA nuk do të jetë më e prirur të mbështesë sigurinë e Evropës në të njëjtën mënyrë si në të kaluarën.
Zelensky gjithashtu përmendi që koncepti i një ushtrie evropiane është mbështetur më parë nga liderë të tjerë, përfshirë presidentin francez Emmanuel Macron, i cili ka kërkuar që Bashkimi Evropian të zvogëlojë varësinë e tij nga SHBA për sigurinë.
Bisedimet Trump-Putin dhe roli i Ukrainës
Duke iu referuar bisedimeve mes presidentit Trump dhe Putinit, Zelensky u shpreh se Ukraina nuk mund të përjashtohet nga vendimet që ndikojnë drejtpërdrejt në të ardhmen e saj.
“Disa ditë më parë, Presidenti Trump më tregoi për bisedën e tij me Putinin. Asnjëherë ai nuk përmendi se Amerika ka nevojë për Evropën në tryezë – kjo thotë shumë për orientimin e ri të politikës amerikane. Kohët kur Amerika e mbështeste Evropën vetëm sepse kishte bërë gjithmonë kështu, kanë përfunduar,” deklaroi ai.
Zelensky gjithashtu shprehu shqetësimin se një marrëveshje e mundshme mes Trump dhe Putinit mund të anashkalojë aleatët evropianë dhe Ukrainën, duke i dhënë Rusisë një avantazh në negociata.
“Putini po luan një lojë, duke izoluar Amerikën në bisedime një me një. Më pas, ai do të përpiqet ta vendosë presidentin amerikan në Sheshin e Kuq më 9 maj, jo si një udhëheqës i respektuar, por si një mbështetje në performancën e tij politike,” tha Zelensky.
Reagimi i Evropës dhe NATO-s
Ndërkohë, Sekretari amerikan i Mbrojtjes, Pete Hegseth, tha se pushtimi i Ukrainës nga Rusia ishte një “pikë kthese” për NATO-n dhe se aleanca duhet të forcohet për të përballuar sfidat e ardhshme. Ai shtoi gjithashtu se rikthimi i Ukrainës në kufijtë e saj para vitit 2014 është një skenar jorealist.
Nga ana tjetër, Kancelari gjerman Olaf Scholz deklaroi se Gjermania nuk do të mbështesë asnjë paqe të diktuar nga Rusia. Kryeministri polak, Donald Tusk, paralajmëroi se Evropa duhet të ketë një plan të qartë për Ukrainën, përndryshe vendimet për të ardhmen e saj do të merren nga fuqitë e tjera globale.
Në një kohë kur lufta në Ukrainë po i afrohet trevjetorit të saj, deklaratat e Zelensky-t tregojnë një ndryshim të rëndësishëm në qasjen evropiane ndaj sigurisë, me theks të veçantë në rritjen e autonomisë ushtarake të kontinentit.